بازارهای تاریخی، ظرفیتی نهفته در کوچه پس کوچه‌های شهر
تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۱۳۶۴۰۶
بازارهای تاریخی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین میراث‌های تمدن بشر، از جمله اصلی‌ترین مقصدهای گردشگری، به ویژه گردشگری اقتصادی، فرهنگی و تاریخی محسوب می‌شود از همین رو گردشگری بافت‌های تاریخی و به خصوص بازارها، به‌عنوان یکی از اولویت‌های گردشگری شهرها به حساب می‌آیند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، مجموعه‌های تاریخی شهرها به‌عنوان مکانی واجد ارزش‌های میراث فرهنگی، نمود هویت، تاریخ، اندیشه‌ها و نوع نگرش مردم در ادوار مختلف تاریخی هستند و ارزش‌های منسوب به آن‌ها می‌توانند نقش عمده‌ای در جهت حفاظت و سرمایه گذاری در قالب گردشگری فرهنگی ایفا کنند؛ در این میان یکی از این مجموعه‌های تاریخی، بازارهای تاریخی به حساب می‌آیند که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین میراث‌های تمدن بشر، از جمله اصلی‌ترین مقصدهای گردشگری، به ویژه گردشگری اقتصادی، فرهنگی و تاریخی محسوب می‌شود از همین رو گردشگری بافت‌های تاریخی و به خصوص بازارها، به‌عنوان یکی از اشکال گردشگری، برای شهروندان یک شهر و همچنین کسانی که از دیگر نقاط به شهرها می‌آیند محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بررسی پیشینه مطالعات در این زمینه نشان می‌دهد که صنعت گردشگری در ایران دارای فرصت‌ها و محدودیت‌هایی است و بر همین اساس اکبر رضوانیان یکی از کارشناسان گردشگری با بیان اینکه بازارهای تاریخی نبض اقتصادی شهر به حساب می‌آیند، اظهار می‌کند: غالباً معماری بازارهای تاریخی ما به گونه‌ای است که همه نمادهای موجود در خانه و فضاهای مختلف شهری در آنجا واقع شده است.
تطابق کارکرد محتوایی و معماری، شرط حفظ جایگاه بازارهای تاریخیوی ادامه می‌دهد: طبیعتاً هرچه نقش بازار را در یک منطقه تضعیف کنیم یا تضعیف شود ناخودآگاه بر زندگی مردم و اقتصاد شهری تأثیر خواهد گذاشت؛ بر همین اساس بازارهای تاریخی ما در سطح شهر و گذرهای تاریخی و… بسیار نقش آفرینند، به طوری که هرچه این گذرها کارکرد خود را حفظ کنند محله و ساختار اقتصادی آن نیز حفظ خواهد شد و هرچه کارکردهای اقتصادی گذرها و بازارچه‌های محلی از دست برود طبیعتاً آن گذر متروکه شده و افراد از آن مهاجرت می‌کنند.
این کارشناس گردشگری با اشاره به اینکه اقلیم تغییر نمی‌کند و کارکرد بازار نیز باید بر همین اساس تنظیم شود، تصریح می‌کند: به اعتقاد من اگر کارکردهای معماری و کارکردهای محتوایی با هم تطابق پیدا کنند و خلاهایی که در همه جا می‌بینیم را با مدیریت به درستی رفع کنیم، بازارهای تاریخی ما می‌توانند جایگاه خود را مثل گذشته حفظ کنند و نقش‌آفرینی لازم را داشته باشند.
رضوانیان با بیان اینکه بازارهای تاریخی یکی از مهم‌ترین محورهای گردشگری شهرهای تاریخی محسوب شوند، عنوان می‌کند: بازارهای تاریخی ما در قلب شهر واقع شده‌اند و طبیعتاً می‌توانند با ارتباط مطلوب و با مفهوم صنایع دستی نقش بسیار ویژه‌ای را ایفا کنند؛ به طوری که اگر بتوانیم ارتباط فضاهای موجود در بازار همچون راسته‌ها، تیمچه‌ها، بازارچه‌ها و مواردی از این دست را با موضوعیت، محتوا و مفهومی همچون صنایع دستی به صورت واقعی حفظ کنیم، در عرصه گردشگری نیز می‌توانیم نقش بسیار جدی‌ای را ایفا کنیم.
وی می‌گوید: زنجیره گردشگری شامل اقامت، خوراک، راهنما، صنایع دستی و مواردی از این دست است که همه این دانه‌های زنجیری اگر بتوانند به درستی نقش آفرینی داشته باشند، قطعاً اقتصاد گردشگری ما روز به روز پویاتر خواهد شد.
بازارهای تاریخی، گذرگاهی در دل تاریخ و تجارتمرتضی خاکسار از دیگر کارشناسان حوزه گردشگری نیز بر این باور است که در قرن بیستم و بیست و یکم نگرش جدیدی بر پنجره گردشگری در حال باز شدن است که مردم دنیا را به دو دسته تقسیم می‌کند و اظهار می‌کند: دسته اول گردشگران صنعت سبز یا نو که از جمله گردشگران طبیعت‌گرد هستند و به جاذبه‌های طبیعی مانند دریاها، ارتفاعات بلند، کوه‌ها و مواردی از این دست در سطح دنیا علاقه دارند و دسته دوم گردشگرانی که به مسائل تاریخ انسانی و باستانی و عوارض دست‌سازی که توسط انسان خلق شده و ناشی از فعالیت‌های زیستی انسان است علاقه‌مند هستند.
وی ادامه می‌دهد: در این دو نوع گردشگری، ایران از نظر بافت گردشگری تاریخی طبیعی جزو ۱۰ کشور نادر بر کره زمین است که استعداد جذب گردشگری طبیعی را دارد اما در گردشگری تاریخ تمدن، ابنیه، ساختمان و بناهای تاریخی جزو نهمین کشور در دنیا قرار دارد؛ به طوری که اگر ما با جنگ‌های مختلفی روبه‌رو نبودیم چه بسا در رده اول قرار می‌گرفتیم اما اکنون در گروه ۸ و ۹ قرار داریم.
این کارشناس گردشگری با بررسی ساز و کار گردشگری و جایگاه کشور تصریح می‌کند: امروزه بازارهای جدید و لاکچری زیاد برای افراد جالب نیست و چیزی که به آن‌ها معنا، صفای روحی و ذهنی را می‌دهد، جاذبه‌های طبیعی شهری قدیم همانند استان اصفهان، تبریز، خراسان، آذربایجان و مواردی از این دست است که به خاطر قدمت، وسعت و صفایی که دارند اگر نگاهی به آن‌ها بیندازیم، شاهدیم که محل گشت و گذار توریست‌های داخلی و خارجی است.
خاکسار عنوان می‌کند: به‌طور کلی جاذبه‌های بومی همچون غذاخوری‌های قدیمی و سنتی، حمام‌های تاریخی، موزه‌ها، چایخانه‌ها و موارد از این دست از جمله مواردی هستند که در بازارهای قدیمی و حتی مساجد برای نگاه پر رمز و راز توریست نقطه عطف جالبی است؛ به‌عنوان مثال در بازارهای قدیمی گردشگر خارجی می‌آید و از صنایع آن، پوشاک، خوراک و… دیدن و گاهاً خریداری می‌کند و دلار خود را به ریال تبدیل می‌کند از این رو این فعالیت منبع درآمدی را ایجاد می‌کند.
وی می‌گوید: باید برای توسعه بازارها، نقش‌آفرینی و نگهداری آن‌ها در جذب درآمدهای ارزی داخلی که باعث حیات اقتصادی کشور می‌شود برنامه‌ریزی داشته باشیم و بررسی کنیم که چطور این فضاها را نگه داشته، توسعه دهیم و از تخریب آن‌ها جلوگیری کنیم.
این کارشناس گردشگری با بیان اینکه برای استفاده بهینه‌تر باید شورای توسعه شهر و برنامه‌ریزی شهری که شامل ارگان‌ها و افراد مختلفی است بسته‌بندی‌هایی را نه تنها در سطح منطقه بلکه فراکلان دسته‌بندی و برنامه‌ریزی کنند، ادامه می‌دهد: باید گاهی مکان‌ها را به‌صورتی بازسازی کنیم که بتوانیم آن‌ها را مورد استفاده گردشگران قرار دهیم چراکه برای توریست‌ها استفاده این‌چنینی از وسایل بسیار جالب است و این رویه می‌تواند جنبه کاربردی و چشم نوازی داشته باشد چراکه گردشگران سیر تمدن تاریخی سایر کشورها را به این شکل از نزدیک لمس می‌کنند.
خاکسار تصریح می‌کند: همه این اتفاقات در گرو برنامه‌ریزی است؛ به طوری که اگر سازمان شهرداری، اداره کل میراث فرهنگی، نمایندگان فرمانداری، شورای مسکن استان و… طرح‌هایی را جهت حمایت و مرمت آثار قدیمی بگذارند مطمئناً در ایجاد شغل و شناسنامه گردشگری شهر خود در سطح جهانی مطرح خواهند شد.
مردم به‌دنبال کیفیت‌اند نه کمیتوی با تاکید بر اینکه مردم همیشه به دنبال چیزهای کمیاب یا نایاب می‌گردند یعنی به سراغ کمیت نمی‌روند بلکه به سراغ کیفیت می‌روند؛ از این رو اگر در زمینه توسعه و نگهداری بازارهای قدیم برنامه داشته باشیم اتفاقات خوبی رقم خواهد خورد، می‌گوید: عطر و بوی مواد غذایی، صنایع سنتی و مواردی از این دست برای گردشگران جالب است از این رو همه این موارد چیزهایی هستند که در نگاه توریست به ویژه در زندگی ماشینی و امروزی برای شهرها و استان‌های ما می‌تواند درآمدزا باشد چون از نظر گردشگران مدرنیته چیزی خسته کننده و تکراری شده است و به دنبال فضاهای قدیمی می‌گردند.
این کارشناس گردشگری با بیان اینکه بسیاری از اکتشافات روزمره در زندگی شهری تخریب شده است، اظهار می‌کند: ایران به خاطر قدمت و سابقه تاریخ طبیعی خود بهترین سرزمین برای سکونت بشر بوده است؛ چراکه دارای سبقه بالای تاریخ تمدنی و زندگی شهری است و آغاز زندگی شهرنشینی از فلات ایران شروع شده است، بر همین اساس با فراخواندن انسان‌هایی که خانه‌های قدیمی، اقامتگاه‌های قدیمی، مغازه‌های قدیمی و مواردی از این دارند می‌توان به توافق رسید و برای احیا کردن بافت آن‌ها برنامه‌ریزی کرد تا جزوه شناسنامه‌های تاریخی جذب توریست برای افزایش بازار پررونق گردشگری قرار گیرد.
خاکسار تصریح می‌کند: در سطح آموزشی نیز می‌توانیم درس‌هایی را برای آن‌ها تدوین کنیم تا افراد ببینند مفاهیم بازار قدیم چه بوده، فرهنگ آن‌ها، عامل شکل‌گیری، سبقه آن‌ها و سایر مواردی از این دست چه بوده است.
وی می‌افزاید: اگر به طور استاندارد در این زمینه برنامه‌ریزی داشته باشیم کشورهای طالب علوم گردشگری می‌آیند و ایران می‌تواند سهم خود را از بازار بزرگ گردشگری شهری و گردشگری قدیمی بازار به دست بیاورد؛ در همین راستا در این زمینه به خلاقیت مدیران گردشگری استانی مخصوصاً شهرهای همچون یزد، کرمان و اصفهان نیاز داریم و در این راستا اگر برنامه‌ریزی آن‌ها به شکل مدون و اصولی باشد در احیا و حفظ بازارهای قدیم می‌توانند جذب گردشگری موفق و رزومه خوبی را در این حوزه از خود به جای بگذارند.
به گزارش ایمنا، داشتن برنامه‌ریزی مناسب برای پیشبرد اهداف و شناخت درست ظرفیت‌ها لازم است در همین راستا باید به آن توجه لازم را داشته باشیم تا در پیشبرد کار خود مؤثر عمل کنیم؛ همچنین شناخت ظرفیت‌ها، استفاده از روش‌های مختلف، مرمت آثار، ایجاد حس و حال همسو با اقلیم و شرایط محیطی از عوامل تأثیرگذار بر جذب گردشگر و رونق اقتصادی بازارها است و نیاز است که مدیران شهری و استانی به این مهم توجهی ویژه داشته باشند.
کد خبر 744607منبع: ایمنا
کلیدواژه: گردشگری جاذبه های گردشگری گردشگری شهری صنعت گردشگری جاذبه گردشگری گردشگری ایران اقتصاد گردشگری توسعه گردشگری بازارهای تاریخی ایران بازارهای تاریخی بازارهای تاریخی و گردشگری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق کارشناس گردشگری مواردی از این دست عنوان یکی بازارهای قدیم بر همین اساس گردشگری شهر داشته باشیم برنامه ریزی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۱۳۶۴۰۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اهدای ۵۹ شیء تاریخی به اداره میراث فرهنگی شهرستان ملایر
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان گفت: در راستای حفظ آثار تاریخی به جای مانده از نیاکان، یک خانواده ملایری ۵۹ شیء تاریخی را به اداره میراث‌فرهنگی،گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ملایر اهدا کرد.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از همدان، محسن معصوم علیزاده امروز _دوشنبه دهم اردیبهشت_ در جمع خبرنگاران اظهار کرد: آثار باستانی، دفینه‌ها و گنجینه‌های مادی و معنوی هر ملت و میراث‌فرهنگی آن‌ها محسوب می‌شود.
وی افزود: اشیا و آثار باستانی بیان کننده پیشینه تاریخی و تمدن هر کشور و سرزمین است. قدمت تاریخی این اشیا سبب ارزشمند بودن آن‌ها و اعتبار تاریخی ملت‌ها می‌شود، به نحوی که برای نگهداری و مراقبت از این هویت‌های تاریخی هر ملت باید همه احساس مسئولیت کند و هزینه‌های هنگفتی در سال از سوی دولت‌ها برای این موضوع پرداخت می‌شود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان خاطرنشان کرد: در هر خانه‌ای کتابی، نوشته‌ای، فرشی، گلدانی، تابلو و میراثی از پدران و مادران و گذشتگان وجود دارد که با حساسیت خاصی نگهداری می‌شود و برای اعضای آن خانه از ارزش و اعتبار ویژه‌ای برخوردار است، چراکه نشان‌دهنده هویت فرهنگی، میراث خانوادگی و ارزش‌های یک خاندان است.
معصوم‌علیزاده اضافه کرد: حفظ آثار تاریخی و فرهنگی در یک منطقه نیز همین جایگاه را میان اعضای یک جامعه دارد و نشان‌دهنده هویت و تمدن یک ملت است، به ویژه ملتی همچون ایران که تمدنی بسیار قدیمی و درخشان دارد و زمانی که بسیاری از جوامع غربی و شرقی هنوز به وجود نیامده بود، ایران از تمدن غنی و پیشرفته برخوردار بود.
وی اضافه کرد: این اشیا و آثار تاریخی و فرهنگی همچون اجداد ما هستند و به دلیل اینکه حاصل هنر و نبوغ پیشینیان ما است، باید در حفاظت و حراست از این میراث نهایت دقت و کوشش را به عمل آوریم و چه خوب است که برای ماندگاری بهتر آثار تاریخی در اختیار موزه‌ها و مخازن امن قرار گیرد.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان تاکید کرد: اهدای آثار تاریخی یکی از راه‌های حفظ اشیا، اموال فرهنگی و غنی‌سازی موزه‌ها به لحاظ داشته‌های فرهنگی و آثار است که در راستای حفظ آثار تاریخی به جای مانده از نیاکان، یک خانواده ملایری ۵۹ شیء تاریخی را به اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان ملایر اهدا کرد که امیدواریم این کار پسندیده در جامعه ما ادامه‌دار باشد.
معصوم‌علیزاده اضافه کرد: با توجه به رویه موجود در قوانین و ضوابط موزه‌های دنیا مبنی بر اینکه اگر فرد یا سازمانی آثار تاریخی خود را به مرجع و منبع اصلی بازگردانند، آثار اهدایی به نام آن‌ها در تاریخ کشور ثبت و بر همین اساس اشیا به نام خانواده محبی ثبت خواهد شد.
وی گفت: این اشیا توسط مسعود محبی از ایرانیان ساکن آمریکا و بعد از فوت پدرشان به موزه لطفعلیان ملایر اهدا شد که شامل ۵۹ شیء تاریخی با قدمت‌های مختلف است.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان گفت: این اشیا برای دوران مختلف پیش از تاریخ، دوران تاریخی اسلامی و معاصر از جمله پیه‌سوز، پیکرک‌های کوچک، انگشتر، باروت‌دان، ابریق و ظروف مختلف کاربردی است که پس از کارشناسی به منظور طی فرآیندهای قانونی تحویل امین اموال استان شد.
معصوم‌علیزاده با اشاره به اینکه اصالت و هویت بیش از نیمی از این مجموعه به صورت قطعی تأیید شده است، افزود: تعیین اصالت تعدادی دیگر از این آثار به پژوهش و مطالعات دقیق‌تری نیاز دارد.
کد خبر 749012
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است